Kolonoskopia
Kolonoskopia jest to badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego, pozwalające lekarzowi na obejrzenie jelita grubego.
Badanie wykonywane jest przy pomocy giętkiego endoskopu (instrumentu grubości 12mm, wyposażonego w kamerę i źródło światła), który wprowadzany jest przez odbyt do kolejnych odcinków jelita grubego: odbytnicy, esicy, zstępnicy, poprzecznicy, wstępnicy aż do kątnicy gdzie zlokalizowane jest ujście wyrostka robaczkowego oraz zastawka krętniczo-kątnicza, łącząca końcowy odcinek jelita cienkiego z jelitem grubym.
W przypadkach uzasadnionych badanie rozszerzone jest o końcowy odcinek jelita cienkiego. Podczas badania istnieje możliwość zrobienia biopsji ( pobrania wycinków śluzówki do badania histopatologicznego) i wykonania zabiegów endoskopowych takich jak usuwanie polipów, tamowanie krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, itd.
Kolonoskopia trawa około 20-30 minut i jest zwykle dobrze tolerowana, w znacznej większości badanie przeprowadzane jest jedynie przy użyciu miejscowego znieczulenia kanału odbytu.
Jakie są wskazania do wykonania kolonoskopii?
- badania przesiewowe zdrowej populacji w kierunku polipów i wczesnego raka
- krew w stolcu
- dodatni wynik na krew utajoną w kale
- niezamierzona utrata masy ciała
- niedokrwistość
- uczucie parcia na stolec
- przewlekłe zaparcia lub biegunka o niewyjaśnionej przyczynie
- zmiana rytmu wypróżnień lub wyglądu stolca (np. wąski stolec – „ołówkowaty")
- diagnostyka i nadzór w nieswoistych zapaleniach jelit( Wrzodziejące zapalenie jelita grubego, Choroba Leśniowskiego-Crohna)
- bóle jamy brzusznej
- podejrzenie choroby uchyłkowej
Jak przygotować się do kolonoskopii?
Warunkiem przeprowadzenia pełni wartościowej kolonoskopii jest idealne oczyszczenie jelita grubego. Nawet niewielkie ilości stolca mogą utrudnić znalezienie małych zmian, w tym nowotworowych. Istnieje kilka preparatów przeczyszczających, wszystkie dostępne są na receptę (zazwyczaj przepisywane przez lekarza kierującego na badanie).
Na kilka dni przed planowanym badaniem nie należy spożywać owoców pestkowych oraz wszelkiego rodzaju ziaren. Na dwa dni przed badaniem proponujemy dietę ubogoresztkową. Przez cały okres przygotowania dozwolone jest picie płynów w dowolnej ilości (woda mineralna,lekka herbata, kawa, soki bez miąższu owocowego).
Po bardziej szczegółowy opis stosowania preparatów zapraszamy Państwa do zakładki:
Jak przebiega kolonoskopia?
Po podpisaniu świadomej zgody na przeprowadzenie badania pacjent przechodzi do łazienki celem przygotowania się do badania (ubranie dostępnych na miejscu spodenek do kolonoskopii).
Następnie pacjent przechodzi do gabinetu zabiegowego gdzie układa się na leżance, na lewym boku z kolanami podciągniętymi w kierunku brody. Przed rozpoczęciem kolonoskopii lekarz ogląda okolicę odbytu (sprawdza, czy nie ma tam przetok, guzków krwawniczych, ropni), następnie smaruje żelem miejscowo znieczulającym i wprowadza kolonoskop do jelita. W trakcie badania do światła jelita wdmuchiwane jest powietrze co może dawać uczucie rozpierania i wzdęcia jamy brzusznej.
Często w trakcie kolonoskopii zachodzi potrzeba zmiany pozycji pacjenta na plecy bądź prawy bok w celu łatwiejszego pokonania zakrętów. Nie należy krępować się, gdy gazy, bądź płyn wydostaje się w czasie badania przez odbyt( jest to normalna, częsta sytuacja). Po dotarciu do końcowego odcinka jelita - kątnicy, lekarz powoli wycofuje aparat oglądając dokładnie ściany jelita grubego w poszukiwaniu odchyleń od stany prawidłowego, odsysając jednocześnie uprzednio wtłoczone powietrze. Kolonoskopia jest zwykle dobrze tolerowana przez pacjenta.
Czas trwania badania jest różny w zależności od przebiegu jelita, chorób współistniejących, reakcji pacjenta oraz stwierdzanych zmian. Przeciętnie trwa od 20 do 30 minut. Po standardowym badaniu pacjent może od razu przyjmować posiłki i wrócić do normalnej aktywności.